Günlük hayatın rutini haline gelip, hemen hemen her gün defalarca tükettiğimiz kahvenin, yaklaşık 600 yıllık acı tatlı uzun bir geçmişi var. Kahvenin Habeşistan’da (Etiyopya) başladığı bilinen bu macerası; Yemen, Mekke, Kahire, Şam’dan sonra İstanbul’a, İstanbul’dan da Avrupa ve dünyanın dört bir tarafına yayılıyor.
Günümüz ise kahve tüketim alışkanlıkları açısından tam bir dönüm noktası oldu. Peki, ne oldu da “çaycı” olarak bilinen Türk toplumu bir anda rotayı kahveye kırdı? Toplumun kahve tüketim alışkanlıkları nasıl şekilleniyor?
Marketing Türkiye adına Pulside Araştırma’nın gerçekleştirdiği bir araştırmaya göre;
Her 10 kişiden 1’i günde 5 bardaktan fazla kahve tüketiyor!
Araştırmada katılımcılara gün içerisinde ne sıklıkla kahve tükettikleri sorulduğunda günde 2-5 bardak yanıtı yüzde 42,5 ile en öne çıkıyor. Her 3 kişiden 1’i günde 1 bardak kahve içtiğini belirtirken araştırmada en dikkat çeken verilerden biri de her on kişiden birinin günde beş bardaktan fazla kahve içtiğini ifade etmesi oluyor. Sıcak içeceklerin nispeten daha az tüketildiği yaz mevsiminde ise tüketicilerin yine kahveden vazgeçemediği görülüyor. Araştırmadan elde edilen bulgular katılımcıların büyük çoğunluğunun (yüzde 82,7) günde 1 bardak veya daha fazla kahve tükettiğini gösteriyor. Yaz mevsiminde ise bu oran yüzde 80,8 olarak karşımıza çıkıyor.
Kahve tüketimi gelir düzeyine endeksli!
Araştırmaya katılan kahve severlerin profili incelendiğinde yüzde 58’ini kadınların, yüzde 42’sini ise erkeklerin oluşturduğu görülüyor. Yaş yoğunluğu daha çok 25-44 aralığında olsa da her yaşta kahve tüketimi yaygın. Kahve tüketiminin en yüksek olduğu iller ise İstanbul ve İzmir.
,
Zirvenin sahibi Türk kahvesi. Türk Kahvesi En Çok Ege’de Tüketiliyor Marmara Sade, Güney Doğu Anadolu Şekerli Seviyor!
Araştırmaya göre toplumun en çok tükettiği (yüzde 84) ve de en sevdiği (yüzde 54,7) kahve çeşitlerinde zirvede açık ara Türk kahvesi var. Katılımcıların en çok tükettikleri diğer kahve türleri arasında filtre kahve yüzde 41,3 ile ikinci sırada gelirken çözünebilir hazır kahveler yüzde 39,3 ile üçüncü sırada yer alıyor. Cinsiyet dağılımına bakıldığında, yine tüm kahve çeşitlerinde kadınların erkeklerden daha fazla kahve tükettiği görülüyor. Araştırmaya göre yaz aylarında da en çok tüketilen kahve türü Türk kahvesi (yüzde 24,3) olurken listenin ikinci sırası değişiyor ve yüzde 9,8 Ice Latte tüketicilerin en çok tercih ettiği ikinci kahve türü oluyor.
Türk kahvesinin en çok içildiği zaman dilimi yüzde 37 ile akşam olurken bu oranı yüzde 35 ile öğle yemeği sonrası takip ediyor. Egeliler kahveyi sabahla öğle yemeği arasında seviyor. Gece saatlerinde Türk kahvesi tüketiminin en fazla olduğu bölgeler ise Güney Doğu Anadolu ve İç Anadolu.
Araştırmaya katılanların yüzde 42’si, Türk kahvesinin yanındaki favori ürünlerinin çikolata olduğunu belirtiyor. Çikolatayı en çok sevenlerin şekerli Türk kahvesi içenler ve öğrenciler olduğu görülüyor.
Kurukahveci Mehmet Efendi zirvede!
Söz konusu toplumun hem en sevdiği hem de en fazla tükettiği Türk kahvesi olunca rekabet ve zirve yarışı daha da anlamlı hale geliyor elbette. Araştırma kapsamında tüketicilere en beğendikleri Türk kahvesi sorulduğunda Kuru Kahveci Mehmet Efendi yanıtı yüzde 64’le birinci olurken ikinciliği yüzde 14,5 ile Kahve Dünyası Orta Kavrulmuş Türk Kahvesi alıyor.
Soğuk kahvede rekabet var!
Katılımcıların özellikle yaz aylarında tükettikleri soğuk kahveleri çoğunlukla zincir kahve mağazalarından (yüzde 66,5) almayı tercih ettikleri verilere yansıyor. Öte yandan katılımcıların yüzde 60’ı soğuk kahvelerini kendileri yaparken, yüzde 48,3’ü marketlerden kutu ürün almayı tercih ettiklerini belirtiyor. Her 5 kişiden 1’inin bu soru karşısında akaryakıt istasyonlarını işaret ediyor olması ise sektör için ayrıca dikkat çekici bir veri. Katılımcılara en sevdikleri soğuk kahve markası sorulduğunda NESCAFÉ Express yüzde 34,3 ile öne çıkıyor. Starbucks yüzde 28,3 oranıyla ikinci, Obsesso ise yüzde 10,4 ile en çok tercih edilen üçüncü marka. Her 10 kişiden 1’inin herhangi bir markaya eğilimi olmaması burada bir potansiyele işaret ediyor.
Dünyada her yıl yaklaşık 400 milyar, her gün ise 1.6 milyar fincan kahve tüketiliyor.
Kahve tüketiminde 12 kg ile Finlandiya ilk sırada, Norveç 9.9 kg ile ikinci, İzlanda 9 kg ile üçüncü sırada yer alıyor. Almanya’da kişi başı tüketim 7 kg, ABD’de ise 4 kg. Türkiye’de ise kişi başı tüketim 0.4 kg. yani 400 gram. Türkiye’de yılda yaklaşık 30 bin ton kahve tüketiliyor. Pazarın büyüklüğü ise 500 milyon TL’nin üzerinde. Bu pazarın 125 milyon TL’lik kısmını Türk kahvesi oluşturuyor.
Uzun yolculuğunun ardından günümüzde kahve sıradan bir gıda olarak tüketilmekten çıkıp, bir tutku ürününe dönüştü. Son dönemlerde genç girişimcilerin gözde yatırımları arasına giren kahve zincirleri, hem kâr marjı hem de potansiyeliyle hızlı bir büyüme yakaladı. Markalar pazardan en yüksek payı almak için adeta birbirleriyle yarışır hale geldi.
